تا به حال کلمات جرایم کیفری و مدنی به گوشتان خورده است؟ این جرایم با توجه به نوع رفتاری که از افراد سر میزند، متفاوت می باشد. این نکته را از یاد نبرید که جرایم کیفری معمولا حساس تر هستند و نیازمند بررسی و در اغلب موارد، کمک گرفتن از وکلای دادگستری می باشد.
جرم کیفری چیست؟
قبل از تعریف جرم کیفری و در ابتدا باید بدانید که به طو کلی جرایم به دو نوع جرایم مدنی و جرایم کیفری تقسیم می شوند. بنابراین تقسیم بندی جرایم کیفری در مقابل جرائم مدنی قرار میگیرند. حال معنی کیفری چیست؟ جرایم کیفری آن دسته از جرایمی هستند که عمل فرد براساس قانون، جرم و مرتکب آن عمل نیز، جزم شناخته شود. برای این اعمال، مجازاتی تعیین شده است. این قبیل جرایم در دادگاه کیفری مورد بررسی قرار می گیرند.
حکم کیفری چیست
هرگاه قاضی پس از انجام بررسی و تحقیقات لازم، تصمیم خود را درباره پرونده کیفری اعلام میکند، این تصمیم به صورت کتبی و تحت شرایط خاص نوشته میشود و به طرفین دعوا ابلاغ میشود. این نوع تصمیمات کتبی که به طرفین داده میشود، به حکم کیفری معروف است.
تفاوت جرایم مدنی و جرایم کیفری چیست؟
همه افراد جامعه دارای حق و حقوقی هستند که این حق و حقوق چارچوب زندگی انسان ها را شکل می دهد تمامی این چارچوب بندی ها و قوانین توسط قانون گذاران هر جامعه ای تعیین می شوند و تمام اعضای جامعه موظف به رعایت این قوانین هستند و هر گونه عملی بر خلاف این قوانین به صورت رسمی و عرفی جرم محسوب می شود از همین رو جرائم را می توانیم به دو نوع جرایم مدنی و جرایم کیفری تقسیم کنیم.
جرایم مدنی در واقع آن دسته از جرایم هستند که بیشتر بر مسائلی مانند ارث، شکایات ملکی، مشکلات خانوادگی، وصول مطالبات (چک یا سفته)، مشکلات قراردادی و یا مشکلاتی نظیر شکایات مهریه و نفقه اطلاق میشود. اگر توجه کنید در این نوع جرایم فرد مذکور ممکن است رفتار ممنوعه ای انجام نداده باشد؛ اما به واسطه زائل کردن حقوق فرد یا افراد دیگری محاکمه می شود. در واقع جرم مدنی هر نوع عملی زیان آوری است که مبتنی بر تقصیر باشد حتی اگر در موضوع قانونی خاصی قرار نداشته باشد.
جرم مدنی معمولا با فرض ضرر در نظر گرفته میشود؛ یعنی اگر زیانی به کسی وارد نشود، علناً وقوع جرم قابل تصور نیست.
از طرفی دیگر در جرایم مدنی اراده مجرمانه یا سو نیت دلیل ارتکاب به جرم نیست در مواردی حتی تقصیر هم شرط اصلی نیست؛ بلکه بیشتر این جرایم نتیجه اهمال و بی احتیاطی صورت می گیرد و به خسارت یا ضرر منجر می شود. این گونه جرایم در دادگاه جرایم حقوقی بررسی خواهند شد.
در پاسخ به جرم های کیفری شامل چیست باید بگوییم که در مقابل جرائم مدنی، جرایم کیفری وجود دارند، این جرایم عموماً به افعالی که به نقض قانون می انجامند و ممنوعه هستند اطلاق میشوند.
برای تفهیم راحت تر سؤال جرایم کیفری شامل چیست، چند نمونه از موارد جرایم کیفری آورده شده است:
- سرقت
- قتل
- حمل اسلحه
- کلاهبرداری و فریب
- رفتارهای خشونتآمیز
- کلاهبرداریهای رایانهای و یا جاسوسی رایانهای و…
جرایم کیفری در دادگاه مختص به خود بررسی میشوند در ادامه به معرفی انواع دادگاه جرایم کیفری میپردازیم.
طبقه بندی انواع جرایم کیفری
جرایم کیفری به چند دسته تقسیم میشوند و هر کدام مجازات مربوط به خود را دارند. جرایم کیفری بهطورکلی در دودسته عمومی و خصوصی قرار میگیرند
جرایم کیفری شخصی
برای رسیدگی جرایم کیفری شخصی، ثبت شکایت از سوی شاکی خصوصی که می تواند یک فرد حقیقی یا حقوقی باشد، لازم است. این جرایم معمولا در صورت رضایت شاکی در اکثر موارد مختومه اعلام میشود.
جرایم کیفری شامل چیست؟
بعد از پاسخ به سؤال جرائم کیفری چیست به آسان ترین زبان ممکن، اکنون وقت آن رسیده است تا بررسی کنیم که جرایم کیفری شامل چیست، برای بررسی جزئی تر، توجه شما را به مطالب ذیل جلب می نماییم.
جرایم کیفری شخصی
جرایم کیفری شخصی آن دسته از جرائم هستند که ضرر و آسیب آن متوجه شخص خاص میشود، این جرایم بهخودیخود به دودسته تقسیم میشوند؛ قتل و الباقی جرایم با محوریت خشونت. در این قسمت منظور از جرائم با محوریت خشونت جرائمی مانند موارد زیر است:
- تجاوز
- ضرب و شتم
- آدم ربایی یا آدم دزدی
- کودک آزاری
- آتش سوزی
جرایم کیفری علیه اموال
در این نوع از جرائم کیفری ضرر و زیان وارده متوجه اموال است پس بهطورکلی جرایم کیفری علیه اموال جرائمی هستند لازمهٔ آن که دخالت در مال و اموال فرد دیگری است. بدیهی است که در این صورت فرد متضرر از لذتبردن و یا استفاده از مال خودش محروم است. این جرائم شامل موارد زیر میشوند.
- جعل
- کلاهبرداری
- خیانت در امانت
- انتقال و فروش مال غیر
جرایم کیفری مالی
جرایم مالی در واقع آن دسته از جرائم هستند که فرد مجرم بهقصد فریب یا کلاهبرداری اقدام به عمل نموده است. از آن جایی که جرایم کیفری مالی به اختلاس، فرار مالیاتی، کلاهبرداری، پولشویی و امثالهم اطلاق میگردد در زمره جرایم یقهسفید جای میگیرد و با این نام نیز شناخته میشود. برای بررسی انواع جرائم کیفری مالی بهصورت تخصصیتر؛ به ادامه مطلب توجه کنید:
۱- رشاء و ارتشاء (رشوه دادن و رشوه گرفتن)
در تعریف ساده رشا و ارتشا میتوانیم بگوییم که رشا به عمل مجرمانه رشوه دادن گفته میشود و ارتشا در واقع به عمل گرفتن وجه و یا هر نوع مال دیگری توسط کارمند دولت گفته میشود. درصورتیکه رشا و ارتشا از سمت قوه قضائیه تأیید شود بنا بر ارزش مال، حکم کارمند مربوطه زندان و یا انفصال از خدمت است.
۲- تحصیل مال از طریق نامشروع
همانطور که از نام این جرم پیداست اموالی که از روشهای نادرست و از طریق سوءاستفاده از امتیازات تفویض شده به دست بیاید در حالت کلی تحصیل مال از طریق نامشروع شناخته میشود. این امتیازات میتواند شامل جوازهای واردات و صادرات یا تقلب و دور زدن توزیع عادلانه کالا باشد.
۳- خیانت در امانت
طبق قوانین هر فرد برای اینکه به خیانت در امانت متهم شود باید یکی از کارهایی که در ادامه به آن اشاره میکنیم را انجام داده باشد. در نظر داشته باشید که فرقی نمیکند امانت مربوطه بهصورت اجاره، امانت، وکالت و با اجرت و بیاجرت به مجرم سپرده شده باشد در صورت استعمال، تصاحب، مفقودی و یا تلف کردن مال؛ شخص متهم و در صورت اثبات، مجرم تلقی میگردد.
۴- پول شویی
پولشویی در واقع تملک و نگهداری از اصولی است که از راه مغایر با قانون بهدستآمده باشد درحالیکه با تبدیل این اموال به اموالی با منشأ قانونی و یا کتمان آن مجرم سعی در اصطلاحاً تمیز نشاندادن آن مال داشته باشد.
جرایم کیفری رایانه ای و سایبری
جرائم اینترنتی آن دسته از جرائمی هستند که مجرم با به کارگیری فناوری و اطلاعات دست به اقدامات مجرمانه همچون حک اطلاعات شخصی افراد و اخاذی از طریق آن و یا انتشار اطلاعات در فضای بی حد و مرز اینترنتی با قصد زیان و بدون رضایت صاحب اطلاعات می زند.
جرایم رایانه ای خود میتوانند از دو طریق تقسیم شوند:
- جرائم رایانه ای که مستقیماً و در حالت فعال به ربایش اموال، اطلاعات و رفتارهای غیرقانونی مشغول است.
- رایانه تنها به عنوان منبع تسهیل کننده و راهنما برای ارتکاب به جرم شناخته می شود.
جرایم رایانهای به پنج دسته جزئیتر تقسیم میشوند شامل:
- خرابکاری رایانه ای
- کلاه برداری رایانه ای
- جاسوسی رایانه ای
- جعل رایانه ای
- تخریب رایانه ای
- سرقت رایانه ای
لیست انواع جرائم کیفری
- جعل
- ارتشاء
- اخاذی
- جرایم انتخاباتی
- مشروبات الکلی
- سرقت
- مزاحمت بانوان
- صدور چک بلامحل
- جرایم مربوط به پلمپ
- سقط جنین
- کلاهبرداری
- توهین و افتراء
- قسم و شهادت دروغ
- تهدید به قتل
- معامله معارض
- جرایم علیه امنیت ملی
مجازات کیفری چیست
در راستای حفظ نظم و امنیت جامعه، هر فعل یا ترک فعلی که باعث تخلف از قوانین اسلامی شود، به عنوان یک عمل مجرمانه محسوب میشود. در نتیجه، پیشبینی شده است که برای آن تنبیهی مناسب اعمال شود. به طور کلی، حفظ نظم عمومی به معنای ایجاد آرامش در جامعه و تضمین امنیت روانی افراد است.
در قانون مجازات اسلامی در کشور ایران، مجازات ها در ۴ دسته اصلی تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:
قصاص: جرایم و جنایاتی که عمدی و بر علیه نفس دیگری رخ می دهد مجازات اصلی آن قصاص است
حد: به مجازات هایی اطلاق می شود که نحوه و میزان اجرای آن، دلیل و کیفیت آن را قانون گذار تعیین میکند
دیه: منظور از دیه، مقدار پول یا اموالی است که برای جبران آسیب به جان و نفس یا آسیب ناشی از قتل عمد یا غیرعمد، و همچنین قطع عضو در مواردی که قصاص ممکن نیست، تعیین شده است.
تعزیر: تعزیر، نوعی از مجازاتهای بازدارنده است که توسط دولت برای برخی از جرمهای مشخص تعیین میشود. هدف از اعمال این نوع مجازات، حفظ نظم و مقررات اجتماعی است.