سرقفلی و حق کسب و پیشه دو مفهوم مهم در حقوق ایران هستند که به روابط بین مالک و مستأجر در املاک تجاری مربوط می‌شوند. این مفاهیم در حقوق اجاره مکان‌های تجاری نقش مهمی ایفا می‌کنند و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
سرقفلی
سرقفلی مبلغی است که مستأجر در ابتدای اجاره به مالک پرداخت می‌کند تا از حق تقدم برای اجاره بهره‌مند شود و یا برای حفظ و استمرار اجاره در آینده. مواردی که سرقفلی مطرح می‌شود، شامل موارد زیر است:
انعقاد قرارداد اجاره : پرداخت مبلغی به عنوان سرقفلی به مالک به منظور اجاره ملک تجاری.
انتقال اجاره : در صورتی که مستأجر بخواهد اجاره‌نامه را به شخص دیگری انتقال دهد، می‌تواند مبلغی را به عنوان سرقفلی دریافت کند.
پایان اجاره: در برخی موارد، مستأجر می‌تواند در پایان مدت اجاره مبلغی را به عنوان سرقفلی دریافت کند.
حق کسب و پیشه
حق کسب و پیشه و تجارت به حقوقی اشاره دارد که مستأجر در نتیجه فعالیت تجاری در ملک به دست می‌آورد. این حقوق به مرور زمان و بر اساس موفقیت کسب و کار و وفاداری مشتریان ایجاد می‌شود. مواردی که حق کسب و پیشه مطرح می‌شود، شامل موارد زیر است:
فسخ اجاره توسط مالک : در صورت فسخ قرارداد اجاره توسط مالک، مستأجر می‌تواند مطالبه حق کسب و پیشه کند.
انتقال اجاره : مستأجر می‌تواند در صورت انتقال اجاره به شخص دیگر، مبلغی را به عنوان حق کسب و پیشه دریافت کند.
پایان مدت اجاره : در پایان مدت اجاره، مستأجر می‌تواند به دلیل ایجاد کسب و کار و افزایش ارزش ملک، حق کسب و پیشه را مطالبه کند.
تفاوت‌های سرقفلی و حق کسب و پیشه
ماهیت : سرقفلی بیشتر به عنوان یک پیش‌پرداخت یا تضمین برای اجاره ملک تجاری در ابتدای قرارداد مطرح می‌شود، در حالی که حق کسب و پیشه نتیجه فعالیت مستأجر در طول مدت اجاره است.
زمان پرداخت : سرقفلی در ابتدای قرارداد اجاره پرداخت می‌شود، در حالی که حق کسب و پیشه معمولاً در پایان قرارداد یا هنگام فسخ اجاره مطرح می‌شود.
محاسبه و تعیین میزان : میزان سرقفلی معمولاً توافقی است و در ابتدای اجاره تعیین می‌شود، در حالی که میزان حق کسب و پیشه ممکن است بر اساس ارزش تجاری ایجاد شده توسط مستأجر و ارزیابی کارشناس تعیین شود.
نقش وکیل در موارد سرقفلی و حق کسب و پیشه
وکلای متخصص در امور ملکی می‌توانند در موارد زیر به مستأجران و مالکان کمک کنند:
تنظیم قراردادهای اجاره : مشاوره و تنظیم قراردادهایی که حقوق طرفین را به خوبی حفظ کند.
حل اختلافات : ارائه مشاوره و نمایندگی در دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه در مراجع قضایی.
مشاوره حقوقی : ارائه راهنمایی در مورد حقوق و تکالیف مستأجران و مالکان در خصوص سرقفلی و حق کسب و پیشه
جعفرعلی رازینی وکیل ملکی در کرج
جعفرعلی رازینی یکی از وکلای برجسته و متخصص در زمینه امور ملکی در کرج است. او با سال‌ها تجربه در این حوزه، به عنوان یک وکیل حرفه‌ای و معتبر شناخته می‌شود. جعفرعلی رازینی با دانش عمیق حقوقی و آشنایی کامل با قوانین و مقررات ملکی، توانسته است بسیاری از پرونده‌های پیچیده و دشوار را با موفقیت به سرانجام برساند.
